تأمین وسایل حفاظت فردی و تجهیزات ایمنی استان خراسان شمالی

وسایل حفاظت فردی و تجهیزات ایمنی آن دسته از وسایل هستند که به منظور کاهش آسیب ها و بیماری های ناشی از شغل مورد استفاده قرار می گیرند. وسایل حفاظت فردی تفاوت های زیادی با هم دارند، وسیله ای مانند لباس کار می بایست از بخش عمده ای از بدن محافظت کند، درحالیکه یک دستکش کار فقط از دستان کارگر محافظت می کند یا یک کارتریج از کارگر در مقابل آلاینده های شیمیایی مراقبت می کند. و یک ماسک فیلتردار از آسیب های ناشی از ذرات و غبار می کاهد، اما در نهایت تمام وسایل حفاظت فردی در یک امر مشترک هستند و آن این است که این وسایل می بایست متناسب با خطرات موجود در محل کار نظیر خطرات فیزیکی، خطرات شیمایی، خطرات الکتریکی، خطرات مکانیکی و خطرات  مواد پرتوزا و رادیولوژیکی انتخاب می شوند.

ضروریات و اصول کار با وسایل حفاظت فردی:

• تمام وسایل حفاظت فردی می بایست متناسب با خطرات موجود در محل کار انتخاب شوند.
• تمام کارگران باید نحوه صحیح استفاده از وسایل حفاظت فردی را آموزش ببینند.
• تمام وسایل حفاظت فردی می بایست تمیز و بهداشتی نگهداری شوند.
• وسایل حفاظت فردی می بایست متناسب با ابعاد جسمانی کارگر انتخاب شوند.
• شکل ظاهری وسایل حفاظت فردی بگونه ای باشد که مورد پذیرش کارگر قرار گیرد.
• کارکنان، قوانین استفاده اجباری از وسایل حفاظت فردی را درک کنند.
• برنامه ای مدون و مکتوب به منظور تعمیر، سرویس، نگهداری و نظافت مستمر وسایل حفاظت فردی تدوین گردد.

نکته حائز اهمیت این است که در صورت عدم تحقق نکات ذکر شده، حتی با تأمین وسایل حفاظت فردی عالی توسط کارفرما، کارگر تمایلی به استفاده از آنها در مواقع ضروری نخواهد داشت و این یعنی صرف هزینه، بدون داشتن کارایی لازم.

انواع وسایل حفاظت فردی بر اساس محل محافظت:

حفاظت از سر:

• کلاه ایمنی (Helmet): کلاه های ایمنی از لحاظ شکل ظاهری، جنس مواد سازنده، وزن و کیفیت متفاوتند. بعضی از این کلاه ها عایق الکتریسیته هستند و در نتیجه برای تکنسین ها و اپراتور های سیستم های الکتریکی مناسبند یا برخی در برابر اشتعال پذیری و نفوذ آب مقاومند اما وجود یک شبکه فنربندی شده و قابل انعطاف در همه کلاه های ایمنی مشترک است. قطر این شبکه ۱.۲۵ اینچ است که از ضربه محکم به سر و صدمه به استخوان جمجمه جلوگیری می کند .
• کلاه خود (Hood): این نوع کلاه ایمنی از سر، صورت و گردن در مقابل گرما، مواد شیمیایی، فلزات مذاب، جرقه و گرد و غبار مراقبت می کند. (در صورت نیاز می بایست که سیستم تأمین هوا نیز تأمین شود)
• کلاه ایمنی ضربه گیر (Impact helmet / ‌Bump cap): این کلاه از helmet سبک تر است و در برخورد سر با اشیاء، از آسیب به سر محافظت می کند.
• کلاه ایمنی نرم و سبک (Soft cap) : این نوع کلاه ایمنی، از استفاده کننده در مقابل جرقه ها، شعله های باز، گرما، گرد و غبار محافظت می کند.

حفاظت از چشم و صورت:

• عینک با حفاظ کناری: از چشم ها در مقابل پرتاب اشیائی مانند پلیسه، تراشه های ریز و درشت، ذرات شن و گرد و غبار محافظت می کند. مناسب برای افرادی که با دستگاه های برش کار می کنند.
• شیلد صورت: از چشم و صورت در مقابل جرقه های داغ، پاشش فلزات، درجه حرارت بالا، پرتو و نورزدگی محافظت می کند. شیلد های صورت از لحاظ ساختار و ویژگی ها متفاوت هستند و باید متناسب با خطر موجود انتخاب شوند. بعنوان مثال شیلد صورت انتخاب شده برای فرایند جوشکاری می باست دارای درجه کدورت مناسب باشد.
• گاگلس (Goggles) و عینک فنجانی: در فرایند های کاری که علاوه بر خطر برخورد اشیاء با چشم، آلاینده و محرک های شیمیایی نیز وجود دارند، استفاده از این سبک از وسایل حفاظت فردی توصیه می شود.

گاهاً شرایط ایجاب می کند که دو وسیله حفاظتی استفاده شود. بعنوان مثال افرادی که در جوار حوض های آبکاری فلزات کار می کنند، می بایست علاوه بر شیلد صورت از عینک فنجانی استفاده کنند تا از خطر احتمالی پاشش اسید به صورت و تحریک چشم توسط بخارات اسید (میست)، جلوگیری شود .

حفاظت از سیستم شنوایی:

وسایل حفاظت فردی مختص سیستم شنوایی در فرایند های کاری که اصوات در فرکانس های بالا هستند، کارایی بیشتری دارند و می بایست که حداقل ۱۰ دسی بل کاهش صدا را برای کاربر خود ایجاد کنند. این وسایل بر اساس ظاهر در دو دسته تقسیم بندی می شوند:

• وسایل حفاظت فردی رو گوشی (Ear muff)
• وسایل حفاظت فردی تو گوشی (Ear plug): استفاده از این وسیله در محیط های گرم و مرطوب بعلت تعریق، اثربخشی مناسبی ندارد.

ترکیب Ear muff   و Ear plug  در محیط های پر سر و صدا، می تواند بیشترین کارایی را داشته باشد.

حفاظت از سیستم تنفسی:

حفاظت از سیستم تنفسی جزو سخت ترین اقدامات ما می باشد. زیرا که خطرات فیزیکی و شیمیایی پیچیده ای این بخش حیاتی بدن را تهدید می کنند و برای دفع یا کاهش این خطر نیاز به دانش و فناوری دقیقی در مورد وسایل حفاظت فردی است. حفاظت از سیستم تنفسی به سه شکل صورت می گیرد:

• رسپیراتور های تأمین کننده هوا
• کارتریج های شیمیایی یا کانیستر ها: هوای تنفسی هنگام استفاده از این وسایل با عبور از سطوح مواد جاذب، گازها و بخارات خود را از دست داده و در نهایت هوای تمیز وارد منطقه تنفسی کارگر می شود. جذب تمام گازهای آلاینده با یک مکانیسم صورت نمی گیرد. برای سهولت در تشخیص کارتریج ها، کد های رنگی توسط سازمان های مختلف ارائه می شود. بعنوان مثال سازمان NIOSH کد های رنگی زیر را برای گاز های آلاینده ارائه کرده است:
  • گاز آمونیاک: سبز
  • گاز کربن مونوکسید: آبی
  • گاز های اسیدی: سفید رنگ
• رسپیراتور های فیلتر دار: برای حذف ذرات معلق در هوای تنفسی، از مکانیسم فیلتراسیون در ماسک استفاده می شود. ماسک های فیلتر دار درجذب و حذف گازها و بخارات تاثیری ندارند.

حفاظت از انگشت، دست و بازو:

خطراتی که این بخش های بدن را تهدید می کنند عبارتند از: حرارت، اشتعال، سرمای شدید، اشیاء و ابزار نوک تیز، مواد شیمایی، پرتو، برق و آلاینده های بیولوژیکی که وسایل حفاظت فردی متناسب با این خطرات انتخاب می شوند.

• دستکش ها
• پد ها یا بالشتک ها: در بعضی مشاغل پدها به دستکش ها ترجیح داده می شود.
• آستین ها
• کرم و لوسیون ها

حفاظت از پا:

برای محافظت از پاها از وسایل زیر استفاده می شود:

• کفش های ایمنی استاندارد پنجه فولادی که تحمل بار ۷۵ پوند فشار ضربه ای  و ۲۵۰۰ پوند فشار ثابت را دارند.
• کفی های فولادی، مخصوص کارهایی که امکان فرو رفتن اشیا تیز به پا وجود دارد مانند فعالیت های ساختمانی (این کفی های فلزی داخل کفش ایمنی قرار می گیرند)
• چکمه های لاستیکی که در پروسه های شغلی مرطوب، گل آلود یا مکان های که احتمال آسیب زدن مواد شیمیایی وجود دارد، استفاده می شوند.
• گتر ها (Shine guards): محافظت از ساق ها

دوش های اضطراری و چشم شوی ها:

در شرایط اضطراری، هنگامی که مواد شیمیایی روی بدن یا چشم ها ریخته می شود، با ریختن مقدار زیادی آب بر روی محلی که در تماس با ماده شیمیایی بوده، باعث زدودن آن از روی بدن شده و بطور کلی از وخامت صدمات احتمالی کاسته خواهد شد.

مکان نصب دوش های اضطراری و چشم شوی ها باید به گونه ای باشد که حداکثر فاصله کارگر تا آن نقطه ۱۰ ثانیه با قدم های عادی باشد و این وسایل باید توانایی تأمین ۱۵ دقیقه آب با فشار کافی را داشته باشند.

نمایشگاه مجازی باما HSE با هدف ارتقای فرهنگ ایمنی و HSE و کاهش حوادث ناشی از کار و توانمندسازی و مهارت افزایی دانشجویان (طرح کاد پلاس) رشته های مرتبط با ایمنی و HSE ضمن معرفی رایگان کلیه کسب و کارهای تأمین کننده وسایل حفاظت فردی و تجهیزات ایمنی، دوره های آموزشی غالباً رایگان مرتبط با ایمنی، آتش نشانی و HSE را نیز با کمک متخصصین نیک اندیش و خیرخواه حوزه ایمنی و آتش نشانی و HSE برگزار می نماید. لذا از کلیه کسب و کارها و متخصصین حوزه ایمنی، بهداشت حرفه ای، آتش نشانی و HSE دعوت می گردد از نمایشگاه مجازی باماHSE جهت معرفی توانمندی ها و خدمات خود استفاده و در برگزاری دوره های آموزشی رایگان ایمنی مبتنی بر مسئولیت اجتماعی و خیرخواهی، با نمایشگاه مجازی باما HSE همکاری نمایند.

تدوین: ابوالفضل زارع کمالی